Το δημογραφικό πρόβλημα, το μεγαλύτερο πρόβλημα της χώρας, απειλεί την ίδια της την ύπαρξη, αν δεν αντιμετωπιστεί άμεσα και στοχευμένα. Το πρόβλημα δεν είναι καινούριο, προϋπάρχει της κρίσης, η οποία το επιδείνωσε.
Οι πιο δυσοίωνες προβλέψεις κάνουν λόγο για αναπόφευκτη δημογραφική κατάρρευση.
Μειωνόμαστε και γερνάμε. Ειδικά στα χρόνια της κρίσης έχει γίνει μεγάλη συζήτηση για τα αίτια της υπογεννητικότητας. Μετανάστευση μισού εκατομμύριου συμπολιτών μας, ανεργία, μείωση μισθών, αλλά όχι μόνο. Ένας από τους σημαντικότερους ανασταλτικούς παράγοντες για την δημιουργία οικογένειας είναι η ανασφάλεια για το μέλλον. Ευέλικτες μορφές εργασίας, επισφαλής απασχόληση, χαμηλοί μισθοί, που συχνά καταβάλλονται με καθυστέρηση, μαύρη και ανασφάλιστη εργασία, είναι μια πραγματικότητα που εμποδίζει νέα ζευγάρια να προγραμματίσουν και να ονειρευτούν το μέλλον τους και την δημιουργία οικογένειας.
Προφανώς και το εφάπαξ βοήθημα που ανακοίνωσε η κυβέρνηση Μητσοτάκη, για την γέννηση κάθε παιδιού, είναι μια βοήθεια που κάθε ζευγάρι χρειάζεται. Φτάνουν όμως 2000€ για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα; Δυστυχώς όχι.
Η λύση σε ένα πολυπαραγοντικό πρόβλημα, όπως το δημογραφικό, είναι πιο περίπλοκη, πρέπει να συνυπολογίζει πολλές διαφορετικές καταστάσεις και να είναι τμήμα μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης, που θα βρίσκεται σε αντιστοίχιση με την συνολικότερη αναπτυξιακή, οικονομική και κοινωνική πολιτική. Η δημογραφική πολιτική θα πρέπει να λειτουργεί συμπληρωματικά με αντίστοιχες πολιτικές για την εργασία, την οικογένεια, τη μητρότητα και πολιτικές για το παιδί.
Ως πρώτο βήμα θα πρέπει να τεθεί η ανάσχεση της τάσης μετανάστευσης νέων ανθρώπων και η επιστροφή όσων έχουν φύγει. Και για να συμβεί αυτό, χρειάζεται ένα ευνοϊκό κοινωνικό και εργασιακό περιβάλλον, ουσιαστική ενίσχυση της εργασίας, βελτίωση του εισοδήματος των νέων, καλυτέρευση των συνθηκών διαβίωσής τους. Χρειάζεται να αισθανθούν και πάλι ασφάλεια ως προς το μέλλον τους στην Ελλάδα.
Μια προωθημένη και τολμηρή πολιτική για το Δημογραφικό πρέπει να περιλαμβάνει γενναία κίνητρα στο φορολογικό σύστημα, στην στήριξη των ζευγαριών κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης, παροχή εκπτώσεων (πχ μηδενικό Φ.Π.Α) σε βρεφικά είδη αναγκαία το πρώτο διάστημα, προστασία και προώθηση του μητρικού θηλασμού, που εκτός από τα αδιαμφισβήτητα οφέλη στην υγεία και ανάπτυξη του παιδιού, αποτελεί και σημαντική εξοικονόμηση δαπάνης. Επιπρόσθετα, επιδότηση ή ακόμη και δωρεάν χρήση υπηρεσιών (πχ εξωσχολικές δραστηριότητες, άθληση), στεγαστικά επιδόματα κ.α.
Χρειάζονται επίσης μέτρα που επικεντρώνονται στους γονείς με στόχο την εναρμόνιση οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής. Τέτοια μέτρα είναι άδειες μητρότητας, ανατροφής τέκνων, κατοχύρωση της επανόδου στην πρότερη της εγκυμοσύνης εργασία και προστασία των εργαζόμενων γυναικών στον ιδιωτικό τομέα, ύπαρξη δομών για την φιλοξενία και απασχόληση όλων των παιδιών προσχολικής ηλικίας κ.α.
Ένα ακόμη ζήτημα είναι να καταστήσουμε τις πόλεις μας πιο φιλόξενες, με περισσότερους ελεύθερους και προσιτούς χώρους για παιχνίδι και δημιουργική απασχόληση.
Επίσης, μια σοβαρή δημογραφική πολιτική πρέπει να υπολογίζει τα χιλιάδες ζευγάρια που προσπαθούν να αποκτήσουν παιδί με μεθόδους υποβοηθούμενης αναπαραγωγής και το αυξημένο κόστος που αυτές έχουν.
Για να αποφευχθεί η δημογραφική κατάρρευση της Ελλάδας, χρειάζεται επειγόντως μια συνολική δημογραφική πολιτική που δεν εξαντλείται στην παροχή επιδομάτων, αλλά συνυπολογίζει κάθε πτυχή του προβλήματος.
