2020. Μια δύσκολη χρονιά. Μετά από μια δεκαετία δημοσιονομικών περιορισμών και λιτότητας, αντιμετωπίζουμε μια δεύτερη κρίση, υγειονομική αυτή την φορά.
Και μπροστά μας έχουμε μια δύσκολη επόμενη μέρα.
Έρευνες δείχνουν πως στην Ελλάδα οι πολίτες έχουν αρχίσει να αφήνουν πίσω τον φόβο τους για την πανδημία εστιάζοντας στις επιπτώσεις στην οικονομία, την καθημερινότητα και σε μία νέα οικονομική κρίση. Αγωνία για το μέλλον και ανασφάλεια τα κυρίαρχα συναισθήματα. Η αλήθεια είναι ότι η εικόνα της χώρας και της πραγματικής οικονομίας είναι αποκαρδιωτική. Εργασιακή ανασφάλεια, διόγκωση ανεργίας, μείωση εισοδημάτων, λουκέτα, πλειστηριασμοί. Ακόμα και στα ζητήματα του Ε.Σ.Υ. και του κοινωνικού κράτους, που η πανδημία επανέφερε στο προσκήνιο την σημασία τους, η κυβέρνηση για το 2021 επιφυλάσσει αντιμετώπιση φτωχού συγγενή. Με δαπάνες στα ίδια περίπου επίπεδα με το 2019 και με λιγότερο προσωπικό. Επίσης μειωμένες προβλέπονται οι κοινωνικές δαπάνες για Ασφαλιστικά Ταμεία και ΟΑΕΔ.
Το κάδρο συμπληρώνουν προτάσεις για "ευελιξία" στην απασχόληση, απολύσεις, ωράριο λάστιχο. Συνταγές που οδηγούν σε περαιτέρω ύφεση.
Την κατάσταση επιβαρύνει η δυσκολία χρηματοδότησης από τις τράπεζες για μικρομεσαίες και ατομικές επιχειρήσεις, που απασχολούν το 88% των εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα. Την μερίδα του λέοντος απέσπασαν τριακόσιες μεγάλες επιχειρήσεις που απασχολούν το 12%.
Θα ρωτήσει κάποιος, υπάρχει κάτι για να χαμογελάμε το 2021;
Η χώρα θα λάβει από το Ταμείο Ανάκαμψης μια καλή ανάσα χρηματοδότησης. Το ζητούμενο όμως πως θα χρησιμοποιηθούν αυτά τα χρήματα, με ποια κοινωνική διάσταση, ώστε να καλύψουμε το χαμένο έδαφος. Πρέπει να μάθουμε από την προηγούμενη οικονομική κρίση, που τα σκληρά μέτρα λιτότητας μεγέθυναν τις κοινωνικές ανισότητες και την ύφεση. Αυτή την φορά να σκεφτούμε διαφορετικά.
Να δώσουμε προτεραιότητα στους πολίτες, σχεδιάζοντας πολιτικές αποτέλεσμα μιας ευρύτερης κοινωνικής συμφωνίας, με τον πολίτη συμμέτοχο.
Με αλλαγές στο παραγωγικό μοντέλο, διευρύνοντας την παραγωγική βάση. Με ένα πλούσιο πρόγραμμα δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων. Με πράσινες επενδύσεις και στήριξη νέων καινοτόμων μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Σε τομείς που έχουμε συγκριτικό πλεονέκτημα, όπως στον αγροδιατροφικό, την ναυτιλία, την ενέργεια. Επενδύοντας στην δημιουργία ενός αποτελεσματικού κράτους, με σύγχρονο σύστημα υγείας και ισχυρό πυλώνα πρόνοιας. Να επενδύσουμε στις νεότερες γενιές και σε τεχνολογίες αιχμής. Η χώρα δυστυχώς βρίσκεται στην προτελευταία θέση των χωρών της Ε.Ε. όσον αφορά τον ψηφιακό μετασχηματισμό. Αλλά αυτό μπορεί να αλλάξει.
Συχνά ακούμε ότι κάθε κρίση είναι μια ευκαιρία. Αρκεί η πανδημία να μην χρησιμοποιηθεί ως αφορμή για δυσμενείς μεταβολές στην εργασία, στα κοινωνικά δικαιώματα, στην ασφάλεια, στο κράτος δικαίου και να εστιάσουμε σε όσα μας πάνε μπροστά, ώστε να ατενίσουμε το μέλλον με μεγαλύτερη αισιοδοξία.
Δημοσιεύθηκε στην ηλεκτρονική εφημερίδα Political στις 29 Δεκεμβρίου.
Ο Γιάννης Ανδρέου είναι μέλος της Κ.Π.Ε του Κινήματος Αλλαγής και Αν. Γραμματέας του Τομέα Κοινωνικής ένταξης και συνοχής.
